Rèina-des-bouesc
Aruncus dioicus
Rosaceae
Noms en français : Barbe-de-bouc, Reine-des-bois.
Descripcioun :La rèina-des-bouesc es uno grando planto que trachis en mountagno dins li fourèst fresco, acabado pèr uno longo enflourejado blanco (paumo d'espigo). Se recounèis peréu à si gràndi fueio coumpausado (fin qu'à 40 cm), mai gaire nóumbrouso .
Usanço :Li jóuini brout soun acampa en Savoio e Itàli ; bouli soun manja en ensalado o cue (troucho). La racino èi vertuouso contro li pougnaduro (emplastre), li mau d'estoumac, li fèbre e la cacagno. Se pòu prendre de ban de pèd contro lou mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : 100 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aruncus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Fourèst fresco
- Relarg à rousèu
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Aruncus dioicus (Walter) Fernald, 1939
(= Spiraea aruncus L., 1953 )
Sòudo
Kali australis
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Vitraire, Barriho, Saussouiro, Saudo.
Nom en français : Soude de Ruthénie.
Descripcioun :Planto de l'an, poupouso, que trachis dins li relarg sala. Se destrìo de la sòudo-bastardo, Kali soda, emé si tijo mai roujo e si bratèio pas espinouso (li fueio soun pamens espinouso).
Usanço :La sòudo servié, à passa tèms, à la fabricacioun de saboun e de vèire. Un cop acampado, li sòudo coume d'àutri planto de bord de mar e de sansouiro coume li lis engano, èron cremado pèr recupera li cendre riche en carbounato (alcalin). Mescla i soubro d'òli, acò fai de saboun ; cadun counèis la qualita d'aquéu de Marsiho. Es uno planto pas marrido à manja, subretout boulido e adoubado coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Kali
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sansouiro
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Kali australis (R.Br.) Akhani & E.H.Roalson